Volyn ethnic space of the second half of the XIXth century: the view of Volyn Czech
DOI:
https://doi.org/10.31861/hj2019.49.48-55Ключові слова:
Волинь, імміграція, волинські чехи, ідентичністьАнотація
Досліджуються его-документи волинських чехів, на основі яких розглядаються процеси формування відносин колоністів та місцевого населення, українців, німців, євреїв, поляків, росіян. Увага зосереджується на засобах самоідентифікації колоністів як представників чеського етносу.
Ключові слова: Волинь, імміграція, волинські чехи, ідентичність
Посилання
A. Solar, Pohliad na Myrohoshchu cherez 40 rokiv [A look at Myrohoshchu after 40 years], in «Chekhy i Dubenshchyna. Materialy Mizhnarodnoi naukovo-teoretychnoi konferentsii», Lutsk, PrAT «Volynska oblasna drukarnia», 2011, s. 85.
Derzharkhiv Volynskoi oblasti, f. 361. Lutskyi povitovyi zemskyi sud (1797–1831), Lutskyi povitovyi sud (1831–1872), op. 2, spr. 158 Pro zdiisnennia kupchoi kreposti na prodazh pomishchykom Pivnytskym s. Kniahynynok chekham (1870–1871), 47 ark.
H. Woźnicka-Houžvicová. Kupičov očima dítěte (Z rodinné kroniky pro mé děti) [Kupychiv by the eyes of the child. From the family chronicle for children], in «Z Kupičova do staré vlasti», s. 60.
J. Hofman, V. Širc, J. Vaculík, Volyňští Češi v prvním a druhém odboji. II. dil – v zázemí za 2. světové války [Volyn Czechs in the first and second resistance movement. Part II - abroad during the Second World War], Praha, Český svaz bojovníků za svobodu, 2004, s. 354.
J. Vaculík, Poválečná reemigrace a usídlování zahraničních krajanů [Post-war re-emigration and settlement of foreign kraian], Brno, 2002.
L.P. Repina. «Natsionalnyy kharakter» i «obraz Drugogo» [“National character” and “image of the Another”]. in «Dialog so vremenem». Moskva. 2012. vyp. 3. S. 10.
M. Barmak, Nimetske, cheske ta yevreiske naselennia Volynskoi hubernii (1796–1914 rr.) [German, Czech and Jewish population of Volyn huberniia (1796–1914).], Ternopil, 1999.
M. Šereťuk, Kronika Českého Kvasilova [Chronicle of Czech Kvasilov], [Praha ?], Vydalo Sdruženi Čechů z Volyně a jejich přátel, 2003, s. 7.
N. Shcherbak, Natsionalne pytannia v politytsi tsaryzmu u Pravoberezhnii Ukraini (kinets XVIII – pochatok XX st.) [The national question in the policy of czarism in the Right-Bank Ukraine (the end of the XVIII - the beginning of the twentieth century)], Kyiv, 2005.
O. Lukovets, Zhyttiepys cheskykh rodyn Zhytomyrshchyny [The chronicle of the Czech families of Zhytomyr region], in «Chekhy na terenakh Volyni. Materialy Mizhnarodnoi naukovoi istoryko-kraieznavchoi konferentsii, prysviachenoi 150-richchiu pereselennia chekhiv na Volyn ta 75-richchiu Malynskoi trahedii», Rivne, PP Diatlyk M., 2018, s. 19.
O. Pohrebniak, Fenomen «volynskykh chekhiv» u suchasnii cheskii literaturi: dyskurs natsionalnoi identychnosti (na materiali romanu Edy Kriseovoi «Kotiachi zhyttia») [The phenomenon of “Volyn Czechs” in modern Czech literature: the discourse of national identity (based on the novel by Kriseovas novel “Cats Life”)], in «Komparatyvni doslidzhennia slovianskykh mov i literatur», Kyiv, 2012, vyp. 19, s. 323–333.
Obshchyi svod po Ymperyy rezultatov razrabotky dannykh pervoi vseobshchei perepysy naselenyia, proyzvedennoi 28 yanvaria 1897 hoda / pod red. N.A.Troinytskoho. T. 2. Sankt-Peterburh, 1905, s. VІІ-ІХ.
Polnoe Sobranye Zakonov Rossyiskoi Ymperyy. Sobranye trete: [s 1 marta 1881 hoda po 1913 hod]: [v 33-kh
reemigraci [Czechs in Western Volyn: from settlement to re-emigration], Lutsk, Vezha Druk, 2018, s. 64-66.
S. Shulha, Chekhy v Zakhidnii Volyni: vid oselennia do reemihratsii. Češi v Západní Volyní od osídlení do
t.]. Sankt-Peterburh; Ph.: Hos.typ., 1885–1916. T. 7: 1887: Ot № 4138–4932 y Dopolnenyia. 1889. № 4759.
TsDIAKU, f. 442 Kantseliariia Kyivskoho, Podilskoho i Volynskoho heneral-hubernatora. Op. 318. 1879. Spr. 149 Pro khodotaistvo chekhiv Buderazskoho poselennia I. Shnora, Ya. Korbela ta in. pro zvilnennia vid splaty kazennykh podatkiv na prydbanyi maietok u pomishchyka Vronskoho (1880 r.). 11 ark. Ark. 2.
TsDIAKU, f. 707 Kantseliariia popechytelia Kyivskoho navchalnoho okruhu, m. Kyiv, op. 225, 1870, spr. 49 Pro dozvil chekham, shcho pereselylysia u Volynsku hubernyiu, vidkryty v trokh koloniiakh: Hlynsku, Buderazhi, Myrohoshchi po odnomu dvoklasnomu uchylyshchu, ark. 178, 209, 219, 268; TsDIAKU, f.707 Kantseliariia popechytelia Kyivskoho navchalnoho okruhu, m. Kyiv, op. 227, 1900, spr.183 Perepyska z dukhovnym vidomstvom pro vidkryttia v cheskomu poselenni Malyni Dubenskoho povitu narodnoho uchylyshcha koshtom mistsevoi hromady chekhiv.
Tsentralnyi derzhavnyi istorychnyi arkhiv Ukrainy, m. Kyiv (TsDIAKU), f. 442 Kantseliariia Kyivskoho, Podilskoho i Volynskoho heneral-hubernatora, op. 617, 1887, spp. 128 Pro chekhiv, yaki oselylysia v Pivdenno-Zakhidnomu krai, 1887, ark. 13.
V. Bižovský, Volyňská gubernie a návrat do Čech [Volyn huberniia and homecoming to Czechia], Teplici, L.P., 2000, s. 7-8.
V. Brázda, Moje dětství [My childhood ], in. «Z Kupičova do staré vlasti», 2005, 159 s., s.12.
V. Tenhler, E. Tenhler (Kurochenko), Spohady pro nashe selo Molodavu I. [Memories of our village Molodavu I], in «Chekhy i Dubenshchyna. Materialy Mizhnarodnoi naukovo-teoretychnoi konferentsii», Lutsk, PrAT «Volynska oblasna drukarnia», 2011, s. 91.
Ya. Vatsulik, Istoriia volynskykh chekhiv/per. z ches. Yaroslav Kubelka [The history of the Volyn Czechs], Praha, 2013. V. Nadolska. Inozemni kolonisty Volynskoi hubernii: rozvytok natsionalnoho shkilnytstva i polityka rusyfikatsii [Foreign colonists of the Volyn huberniia: the development of national schooling and the policy of Russification ], in «Osvita i kultura Volyni: istoriia i suchasnist: materialy rehion. nauk. konf., prysviachenoi 450-lit. Peresopnytskoho Yevanheliia ta 20-richchiu nezalezhnosti Ukrainy», Lutsk, 2011, s. 38–46.
Yi.Bonek, D. Manova, V. Starek, Hulcha Cheska na Volyni, s. 23.
Viacheslava Shliakhovoho [Gulcha Czech in Volyn. Description of life in 1870-1947], Rivne, PP Diatlyk M., 2017, s. 26.
Z. Nenasheva. Nachalo emigratsii chekhov v Rossiyu v seredine XIX veka [The beginning of the emigration of the Czechs to Russia in the middle of the XIX century]. in «Russkiy sbornik. Issledovaniya po istorii Rossii». t. III. Moskva. 2006. s. 7–37.
Yu. Polishchuk, Natsionalni menshyny Pravoberezhzhia Ukrainy u konteksti etnichnoi polityky Rosiiskoi imperii (kinets XVIII– pochatok XX stolittia) [National minorities of the Right Bank of Ukraine in the context of the ethnic policy of the Russian Empire (the end of the XVIII - the beginning of the twentieth century)], Kyiv, 2012.
Derzharkhiv Volynskoi oblasti, f. 361. Lutskyi povitovyi zemskyi sud (1797–1831), Lutskyi povitovyi sud (1831–1872), op. 2, spr. 158 Pro zdiisnennia kupchoi kreposti na prodazh pomishchykom Pivnytskym s. Kniahynynok chekham (1870–1871), 47 ark.
H. Woźnicka-Houžvicová. Kupičov očima dítěte (Z rodinné kroniky pro mé děti) [Kupychiv by the eyes of the child. From the family chronicle for children], in «Z Kupičova do staré vlasti», s. 60.
J. Hofman, V. Širc, J. Vaculík, Volyňští Češi v prvním a druhém odboji. II. dil – v zázemí za 2. světové války [Volyn Czechs in the first and second resistance movement. Part II - abroad during the Second World War], Praha, Český svaz bojovníků za svobodu, 2004, s. 354.
J. Vaculík, Poválečná reemigrace a usídlování zahraničních krajanů [Post-war re-emigration and settlement of foreign kraian], Brno, 2002.
L.P. Repina. «Natsionalnyy kharakter» i «obraz Drugogo» [“National character” and “image of the Another”]. in «Dialog so vremenem». Moskva. 2012. vyp. 3. S. 10.
M. Barmak, Nimetske, cheske ta yevreiske naselennia Volynskoi hubernii (1796–1914 rr.) [German, Czech and Jewish population of Volyn huberniia (1796–1914).], Ternopil, 1999.
M. Šereťuk, Kronika Českého Kvasilova [Chronicle of Czech Kvasilov], [Praha ?], Vydalo Sdruženi Čechů z Volyně a jejich přátel, 2003, s. 7.
N. Shcherbak, Natsionalne pytannia v politytsi tsaryzmu u Pravoberezhnii Ukraini (kinets XVIII – pochatok XX st.) [The national question in the policy of czarism in the Right-Bank Ukraine (the end of the XVIII - the beginning of the twentieth century)], Kyiv, 2005.
O. Lukovets, Zhyttiepys cheskykh rodyn Zhytomyrshchyny [The chronicle of the Czech families of Zhytomyr region], in «Chekhy na terenakh Volyni. Materialy Mizhnarodnoi naukovoi istoryko-kraieznavchoi konferentsii, prysviachenoi 150-richchiu pereselennia chekhiv na Volyn ta 75-richchiu Malynskoi trahedii», Rivne, PP Diatlyk M., 2018, s. 19.
O. Pohrebniak, Fenomen «volynskykh chekhiv» u suchasnii cheskii literaturi: dyskurs natsionalnoi identychnosti (na materiali romanu Edy Kriseovoi «Kotiachi zhyttia») [The phenomenon of “Volyn Czechs” in modern Czech literature: the discourse of national identity (based on the novel by Kriseovas novel “Cats Life”)], in «Komparatyvni doslidzhennia slovianskykh mov i literatur», Kyiv, 2012, vyp. 19, s. 323–333.
Obshchyi svod po Ymperyy rezultatov razrabotky dannykh pervoi vseobshchei perepysy naselenyia, proyzvedennoi 28 yanvaria 1897 hoda / pod red. N.A.Troinytskoho. T. 2. Sankt-Peterburh, 1905, s. VІІ-ІХ.
Polnoe Sobranye Zakonov Rossyiskoi Ymperyy. Sobranye trete: [s 1 marta 1881 hoda po 1913 hod]: [v 33-kh
reemigraci [Czechs in Western Volyn: from settlement to re-emigration], Lutsk, Vezha Druk, 2018, s. 64-66.
S. Shulha, Chekhy v Zakhidnii Volyni: vid oselennia do reemihratsii. Češi v Západní Volyní od osídlení do
t.]. Sankt-Peterburh; Ph.: Hos.typ., 1885–1916. T. 7: 1887: Ot № 4138–4932 y Dopolnenyia. 1889. № 4759.
TsDIAKU, f. 442 Kantseliariia Kyivskoho, Podilskoho i Volynskoho heneral-hubernatora. Op. 318. 1879. Spr. 149 Pro khodotaistvo chekhiv Buderazskoho poselennia I. Shnora, Ya. Korbela ta in. pro zvilnennia vid splaty kazennykh podatkiv na prydbanyi maietok u pomishchyka Vronskoho (1880 r.). 11 ark. Ark. 2.
TsDIAKU, f. 707 Kantseliariia popechytelia Kyivskoho navchalnoho okruhu, m. Kyiv, op. 225, 1870, spr. 49 Pro dozvil chekham, shcho pereselylysia u Volynsku hubernyiu, vidkryty v trokh koloniiakh: Hlynsku, Buderazhi, Myrohoshchi po odnomu dvoklasnomu uchylyshchu, ark. 178, 209, 219, 268; TsDIAKU, f.707 Kantseliariia popechytelia Kyivskoho navchalnoho okruhu, m. Kyiv, op. 227, 1900, spr.183 Perepyska z dukhovnym vidomstvom pro vidkryttia v cheskomu poselenni Malyni Dubenskoho povitu narodnoho uchylyshcha koshtom mistsevoi hromady chekhiv.
Tsentralnyi derzhavnyi istorychnyi arkhiv Ukrainy, m. Kyiv (TsDIAKU), f. 442 Kantseliariia Kyivskoho, Podilskoho i Volynskoho heneral-hubernatora, op. 617, 1887, spp. 128 Pro chekhiv, yaki oselylysia v Pivdenno-Zakhidnomu krai, 1887, ark. 13.
V. Bižovský, Volyňská gubernie a návrat do Čech [Volyn huberniia and homecoming to Czechia], Teplici, L.P., 2000, s. 7-8.
V. Brázda, Moje dětství [My childhood ], in. «Z Kupičova do staré vlasti», 2005, 159 s., s.12.
V. Tenhler, E. Tenhler (Kurochenko), Spohady pro nashe selo Molodavu I. [Memories of our village Molodavu I], in «Chekhy i Dubenshchyna. Materialy Mizhnarodnoi naukovo-teoretychnoi konferentsii», Lutsk, PrAT «Volynska oblasna drukarnia», 2011, s. 91.
Ya. Vatsulik, Istoriia volynskykh chekhiv/per. z ches. Yaroslav Kubelka [The history of the Volyn Czechs], Praha, 2013. V. Nadolska. Inozemni kolonisty Volynskoi hubernii: rozvytok natsionalnoho shkilnytstva i polityka rusyfikatsii [Foreign colonists of the Volyn huberniia: the development of national schooling and the policy of Russification ], in «Osvita i kultura Volyni: istoriia i suchasnist: materialy rehion. nauk. konf., prysviachenoi 450-lit. Peresopnytskoho Yevanheliia ta 20-richchiu nezalezhnosti Ukrainy», Lutsk, 2011, s. 38–46.
Yi.Bonek, D. Manova, V. Starek, Hulcha Cheska na Volyni, s. 23.
Viacheslava Shliakhovoho [Gulcha Czech in Volyn. Description of life in 1870-1947], Rivne, PP Diatlyk M., 2017, s. 26.
Z. Nenasheva. Nachalo emigratsii chekhov v Rossiyu v seredine XIX veka [The beginning of the emigration of the Czechs to Russia in the middle of the XIX century]. in «Russkiy sbornik. Issledovaniya po istorii Rossii». t. III. Moskva. 2006. s. 7–37.
Yu. Polishchuk, Natsionalni menshyny Pravoberezhzhia Ukrainy u konteksti etnichnoi polityky Rosiiskoi imperii (kinets XVIII– pochatok XX stolittia) [National minorities of the Right Bank of Ukraine in the context of the ethnic policy of the Russian Empire (the end of the XVIII - the beginning of the twentieth century)], Kyiv, 2012.
##submission.downloads##
Опубліковано
2019-06-30
Як цитувати
Shulha, S. (2019). Volyn ethnic space of the second half of the XIXth century: the view of Volyn Czech. Науковий вісник Чернівецького національного університету імені Юрія Федьковича. Історія, (49), 48-55. https://doi.org/10.31861/hj2019.49.48-55
